Jilles

Beeldend kunstenaar en collega-tekenaar Bas ging trouwen met Lisa. De harde kern van de tekengroep Egmond was uitgenodigd om te komen tekenen en schilderen. De huwelijksvoltrekking was in de openlucht. De afgelopen dagen waren ijzig koud geweest, dus het weer beloofde niet veel goeds. Uiteindelijk was ik de enige die zijn tekenspullen meegenomen had: in mijn schilderskleren speelde ik tussen de bruilofsgasten de rol van kunstenaar. Van schilderen kwam niet veel, maar ik heb een stuk of acht tekeningen gemaakt: buiten op de Adelbertusakker (Egmond Binnen) en binnen in de Slotkapel in Egmond aan den Hoef. Bij de plechtigheid kwam het bruidspaar aanlopen met hond Jilles, die ook in onderstaande tekening figureert. In de openluchtkapel werd het bruidspaar toegesproken, het publiek zat buiten op bankjes. Verder waren er veel hoeden en kinderwagens, lekker om te tekenen. En het was stralend weer…

De toespraken (bruiloft Bas en Lisa)

De toespraken (bruiloft Bas en Lisa)

Leren leren

Hoe graag ik mezelf ook wil leren tekenen, ik blijf het maar lastig vinden. Het is als bij baron von Münchhausen: het is moeilijk jezelf aan de haren uit het moeras omhoog te trekken. Bij de lunch had ik met mijn onderwijskundige collega Loek een discussie over het bedenken van goede zelf-lerende opdrachten. Dat gesprek hielp me bij het bedenken van een georganiseerde aanpak:

  1. (kijk) begin met kijken;
  2. (zie) selecteer een beeldaspect dat eruit springt (vorm, licht/donker, karikaturale elementen, overgangen, driedimensionaliteit);
  3. (schrijf op) benoem de zichtbare onderdelen hiervan;
  4. zet het geheel losjes op (met potlood, water of dunne inkt);
  5. werk het portret uit, het aspect benadrukkend dat je gesignaleerd hebt.

Merk op dat het eigenlijke tekenen pas in de vierde stap begint. Deze tekenavond probeerde ik een en ander toe te passen. Dat lukte maar half: in het vuur van de strijd ging ik te snel over de eerste drie stappen heen, maar toch. Onderstaande tekening is het best geslaagd – die is voor mijn doen (en volgens plan) behoorlijk driedimensionaal.

Betty (50 x 65 cm)

Betty (50 x 65 cm)

Loepzuiver

Twee weken geleden deden we met de leden van het Alkmaars Kunstcollectief weer een workshop. Deze groepsactiviteit werd geleid door Annemiek, die in Utrecht een opleiding doet in ambachtelijke schildertechnieken. Zij wijdde ons in in de geheimen van ei-tempera: puur pigment met eigeel als bindmiddel, een beetje verdund met gedestilleerd water. Later werd ook eiwit toegevoegd (de receptuur van temperaverf kent vele variaties).

Voor mij was deze kennismaking een openbaring. Ik had altijd begrepen dat je in tempera alleen met miniscule verfstreekjes kon werken, heel systematisch, omdat de verf zo bliksemsnel zou opdrogen. Wat bleek: je kan ook vrijer werken, aquarelachtig met veel water. Onderstaande studie is begonnen als een ronde plas water, waarin stapgewijs temperaverf aan toegevoegd is. Het resultaat toont de kracht van tempera-verf: het laat de pigmenten loepzuiver stralen.

Tempera-studie (12 x 12 cm)

Tempera-studie (12 x 12 cm)

Balpen

Wat ik deze avond van plan was, weet ik niet goed meer – waarschijnlijk had ik te véél plannen. Uiteindelijk werkte ik in inkt én met ballpoint. Het fijne van tekenen met ballpoint is dat je lekker kan krassen. Al krassend is het mogelijk om accenten te verleggen, zodat de gelijkenis er niet meteen hoeft te zijn, maar kan ontstáán. Onderstaande bal-pentekening is het beste gelukt, al vond ik de gelijkenis ter plekke beter dan achteraf: het model lijkt op Sean Connery, en de James Bond-gelijkenis zie ik er maar met moeite in terug.

Ad (50 x 65 cm)

Ad (50 x 65 cm)

Balans

Vóór de pauze van deze tekenavond worstelde ik met een moeilijke stand waar ik niet uitkwam. Tot wel vijf keer heb ik het geprobeerd – om moedeloos van te worden. Uiteindelijk ben ik maar gaan verzitten. Na de pauze lukte het gelukkig om een paar karakteristieken van het model te ‘vangen’, zie onderstaande tekening. Alleen zat ik op het allerlaatst te prutsen met de haarwrong in de nek, die daardoor te veel aandacht ging vragen. De schaduwvlek tegen de voorkant van het gezicht bracht de tekening gelukkig weer in evenwicht. Eindelijk krijg ik dit spelletje een beetje onder de knie.

Marjolijn (50 x 65 cm)

Marjolijn (50 x 65 cm)