Bijbelse boodschap

Een dag na Matisse bezocht ik met Karin het Chagall-museum, oftewel het Musée national du message biblique Marc-Chagall. Kern van het museum is een serie van zeventien grote schilderijen gewijd aan de bijbelse boodschap. Een kleinere serie schilderijen (in rood) is gewijd aan de liefde. Daarnaast hingen er nog een aantal tekeningen, losse schilderijen, litho’s en glas-in-loodwerk. De wisselexpositie betrof beeldhouwwerken van Chagall himself. Helaas geen vroege schilderijen – die had ik wel graag willen zien, want zijn rommelige eindstijl kan mij niet echt bekoren. In de biografische film die in het museum draait, bevestigt Chagall dat hij net zo lang rommelt totdat een bepaalde chemie ontstaat. Zijn onderwerpen zijn getekend, niet geschilderd. Schilderkunstig domineert in zijn schilderijen de kleur. Meestal is er één manifeste hoofdkleur en krijgen een paar belangrijke figuren een fel-contrasterende kleur, hetgeen het naïeve sprookjesachtige karakter versterkt. Onderstaande gouache sprak mij het meest aan. Voor mijn gevoel valt er in deze collage meer te beleven dan in Chagall’s grote sprookjestekening-schilderijen. Het beperkte palet van groen, blauw en roze is subtiel, vooral door het niet-verzadigde rood in het roze. Doordat er geen dominante hoofdkleur is, hebben de kleuren meer vrijheid om hun eigen rol te spelen. Of zit het ’m in de collage-techniek?

Marc Chagall, Zonder titel, 1970 (gouache, collage, Oost-Indische inkt)

Marc Chagall, Zonder titel, 1970 (gouache, collage, Oost-Indische inkt)

Kinderlijk

Henri Matisse is met afstand mijn grootste schilderheld. Meester van vorm, patroon, kleur en compositie, superieur dichter van de eenvoud. Kwetsbaar, gevoelig en groots. Op vakantie met Karin in Frankrijk bezochten we Musée Matisse, gevestigd in de rode Villa des Arènes in Cimiez, een heuvelige buurt in het noorden van Nice. Al had ik geen superhoge verwachtingen van het museum, toch viel het bezoek een beetje tegen: veel over het leven van Matisse, veel knipsels, flink wat bronzen beelden, wat oud werk, maar verder bar weinig schilderijen. Uiteindelijk hingen er twee topstukken, waarvan eentje, de beroemde stoel, uitgeleend was voor een tentoonstelling in het buitenland. De grote hoeveelheid middelmatige tekeningen en litho’s doordrongen mij ervan dat Matisse niet alleen maar gouden handjes had. Onderstaand schilderij is gelukkig een waarachtige Matisse: absolute eenvoud in de uitdrukking (de kinderlijke tuinplanten), prachtig van kleur en vorm. Het mooist vind ik de granaatappels op de schaal: zo eenvoudig, zo mooi licht van kleur, zo zou ik willen dat het leven was.

Henri Matisse, Nature morte aux grenades, 1947

Henri Matisse, Nature morte aux grenades, 1947