Niet te willen, dat is de kunst. Mijn ervaring is dat als ik heel hard het ultieme kunstwerk, of iets minder ambitieus, een gelijkend portret wil maken, dat het dan juist níet lukt. Want mooie dingen komen niet door wilskracht tot stand. Mooie dingen kun je niet bedenken, die komen niet uit jou, maar uit je pen, uit het papier of zo je wil, uit de hemel. Die gebeuren… Als ik heel hard zit te persen omdat ik me voorgenomen hebt deze keer iets geniaals te maken, dan mis ik de mooie dingen, dan ben ik daar niet ontvankelijk voor. Dan gebeuren ze misschien wel, maar dan neem ik ze niet waar en teken ik er dwars doorheen. Dat is precies wat mij vanavond overkwam. Mijn eerste drie portretten waren te zwaar aangezet, te veel doorwerkt, te ambitieus. Pas in de laatste tien minuten kon ik mijn ambities loslaten. Het gevolg daarvan was dat ik beter kon kijken, dat ik ontvankelijker was voor de werkelijkheid zoals die zich voor mij ontvouwde. Het resultaat is onderstaande tekening.
Maand: november 2017
Strandschap
Eens in de zoveel tijd doe ik in Egmond aan den Hoef Galerie de Kapberg aan. Dit is een sympathieke, door vrijwilligers gerunde galerie op een mooie centrale plek in het dorp, recht tegenover de Slotkapel. Deze keer waren daar onder meer schilderijen te zien van dorpsgenoot Jan Giling (1930). Begonnen als illustrator werd hij later (kunst)schilder. Zijn werk heeft een mooie lichte, impressionistische toets. Knap hoe hij de kleuren en het licht zo helder weet te houden. En bijna nog knapper: hoe hij van zo’n moeilijk motief een levendig schilderij weet te maken.
Afgekeurd
Vrijdag 17 november verscheen ‘Meer dan 1000 jaar Witte Kerk in Heiloo‘ van dorpsgenoot Jaap de Graaf. Het 222 pagina’s tellende boek beschrijft uitputtend de geschiedenis van het Witte Kerkje. In het boek zes illustraties van mijn hand, die werkelijk prachtig afgedrukt zijn, twee daarvan zelfs twee pagina’s breed. Momenteel zijn deze tekeningen te bezichtigen in de Oudheidkamer van Heiloo (open: dinsdagavond en zaterdagmiddag). Afgelopen augustus- en septembermaand heb ik aan de tekeningen gewerkt. Ze waren niet allemaal in één keer goed. Onderstaande afbeelding is een illustratie die ik zelf heb moeten afkeuren. Het onderwerp is de jaarlijkse controle van de kerkadministratie door de schout en de schepenen van Heiloo. De tekening is op zich best aardig, alleen staan de kerkvoogden te wachten met hoed óp. Dat kan natuurlijk niet, kerkmeesters horen te wachten met het hoofd ontbloot, eerbiedig. In de uiteindelijke tekening staan ze zo ook afgebeeld. Alleen zijn daarin ook een aantal dingen mínder goed gelukt dan in deze voorversie, zoals de tegelvloer en de befjes van de kerkmeesters, die in deze tekening écht beter zijn. Zo zie je maar weer: successen uit het verleden bieden geen garantie voor de toekomst.
Van de zaak
Sinds een paar weken teken ik met balpen. Het blijkt dat de balpennen van mijn werk het lekker doen. Zó lekker, dat ik vragen krijg van collega-tekenaars: wat voor pen ik gebruik. Nou, gewoon, één van de zaak. Op speciaal verzoek breng ik een paar extra pennen mee voor de anderen: paarse balpennen van de Universiteit van Amsterdam. Op mijn werk moeten ze dat maar als promotie zien. Onderstaande tekening (met zo’n reclamepen gemaakt) is mijn beste van de avond. De gelijkenis zit er goed in, en ik ben op tijd gestopt. Mijn stellige indruk is dat dat tijdig stoppen de tekening stukken beter maakt. Maar waarom precies, is mij nog een raadsel. Less is more, zoiets?