Chris Zaal tekent en schildert
Doorwerkend op mijn “All in the family”-serie, was ik van plan om hetzelfde thema nog een keer op te pakken, maar dan op andere formaten: 30 x 40 cm en 80 x 80 cm. Van het grotere formaat is niets terecht gekomen. Van het kleine formaat heb ik zes schilderijtjes weten te maken, waarvan ik er vooralsnog drie publiceerbaar acht.
De afgebeelde schilderijen verbeelden elk een verhaal: een stukje familiegeschiedenis gezien door de ogen van mij en mijn broers en zussen. Daartoe heb ik mijn vijf broers en zussen geïnterviewd. Dat heeft zes verhalen opgeleverd over ons en het gezin waarin we zijn opgegroeid. De resulterende schilderijen zijn te zien als familieopstellingen, per broer of zus een andere opstelling. Het uiteindelijke resultaat zijn zes abstracte schilderijen met figuratieve elementen, zonder verdere uitleg.
Vorig jaar heb ik geprobeerd om met beeldend kunstenaar Liesbet Tol schilderijen te produceren door echt samen te schilderen. Dat wil zeggen, tegelijk, elk met een kwast, voor hetzelfde doek. Wel met enige bedachtzaamheid, dus grofweg om en om een kwaststreek of een stukje invullen. Het was spannend om te doen, maar de resultaten vielen een beetje tegen: te harmonieus, te bedacht. Eén schilderij werd door Liesbet gered: uit het midden werd een vertikale strook weggesneden, waardoor het onderstaande tweeluik overbleef dat spannend genoeg is om hier te tonen. Het is niet zo dat de één het linkerdoek geschilderd heeft en de ander het rechter — beide delen zijn wel degelijk door ons beiden geschilderd.
Oranje-wit is de naam van meer dan één sportclub, met uiteraard shirts in die kleur. Voor mij is oranje-wit een ideale smaakcombinatie. Mijn favoriete fabieksijsje is de split (roomijs gehuld in een laagje waterijs met sinaasappelsmaak) en karnejus (een 50/50-mix van karnemelk met sinaasappelsap) is in de zomer een favoriete dorstlesser. Dat was voor mij aanleiding om onderstaande schilderijtjes te maken. Er komt nog één schilderijtje bij in dezelfde categorie: rabarber/slagroom-fool, een heerlijk dessert van half-om-half rabarbar met slagroom.
Er zijn mensen die altíjd goed slapen. Dat is echt wel iets om jaloers op te zijn. Zelf slaap ik niet altijd goed, mijn vriendin evenmin. Als dat het geval is, zegt zij desgevraagd: “Ik heb stukjes geslapen”, waarmee bedoeld wordt dat zij niet aan één stuk geslapen heeft. Voor mij was dat de inspiratie voor onderstaande twee schilderijen.
Dit schilderjaar 2022-2023 heb ik me proberen te bekwamen in portretschilderen in olieverf. Live, naar een portret dat zit. En alla prima, dus in één zit van één uur en drie kwartier. Dat viel niet mee. Eén keer had ik het gevoel dat ik “het” te pakken had, maar dat gevoel toonde zich niet bestendig, de volgende keer was ik “het” weer kwijt. Het blijft een gevecht: tegen de gelijkenis, de toonwaarden, de kleur. Uiteindelijk gaat het maar om één vraag: of het een interessant, sprekend portret geworden is.
Voor een nieuw, historisch werk over het voormalige kasteel Ter Coulster in Heiloo heb ik twee illustraties gemaakt. Samen met twee illustraties uit een eerder verschenen boek over Witte Kerkje van Heiloo sta ik met vier illustraties in het boek “Ter Coulster, kasteel en landgoed, domein van betekenis in Heiloo” (2023). De illustraties betreffen zaken waarvan de auteur/historicus/dorpsgenoot Jaap de Graaf weet dát ze bestaan hebben, maar waarvan illustraties ontbreken. Dat is waar ik in beeld kom: om illustaties te verzinnen. In dit geval ging het om een korenmolen die rond 1450 in Oesdom zou hebben gestaan en om een paar gebouwtjes die rond 1880 op het landgoed Ter Coulster gestaan hebben.
Het tangofestival van Alkmaar wordt georganiseerd door stichting TangoArt. Op de open toegankelijke zaterdagmiddag is er altijd tangomarkt waar ik sta met mijn werk. Deze editie, die van september 2022 had ik bedacht schilderijen te maken in plaats van tekeningen. Dit was mijn concept: vierkant formaat, per schilderij één tangotekst uitgebeeld door liedelementen te verbeelden en daarin een danspaar af te beelden. Het danspaar danst als het ware dan in het lied en verbeeldt wat de kijker ook zou kunnen waarnemen, als hij/zij op het lied zou dansen. Hieronder ziet u de oogst van dit jaar.
Atelier Schilderwille is het online teken- en schilderatelier van Chris Zaal. Schilderwille is Fries voor schilderplezier. Ik werk voor mezelf, voor mijn eigen plezier, maar af en toe verkoop ik aan deze en gene liefhebber. Mijn werk is figuratief, maar veel meer dan realisme interesseert mij de suggestie. Ik probeer “luchtig” te schilderen opdat mijn werk ruimte laat voor de verbeelding van de toeschouwer. Voor mij zijn er verschillende manieren om dat bereiken: bijvoorbeeld door snel te werken, door vanuit de fantasie te werken of door te abstraheren. Ik ben lid van het Alkmaars Kunstcollectief, alwaar ik een werkplek heb. Etsen doe ik in het Grafisch Atelier Alkmaar. Verder werk ik op inloopavonden in de regio en in de buitenlucht.
Opleiding Op de middelbare school kreeg ik tekenles en lessen kunstgeschiedenis van jhr. de Ranitz. Na mijn middelbare school ben ik eerst bouwkunde gaan studeren in Delft. Daar heb ik geprofiteerd van de cursussen van de vakgroep tekenen. Na mijn wiskundepromotie in 2005 ben ik opnieuw aan het tekenen en schilderen geslagen. Een kunstopleiding heb ik nooit gevolgd, wel heb ik een flink aantal teken- en schildercursussen afgewerkt. In chronologische volgorde: MK24 (Famke van Eeghen, Barbara ten Holt, Henny Schueler), Herman Tjepkema, Crea (Charlotte Arendts), Wilma Caris, Minne Onnes, Jan Velthuis en Riny Bus, Ad van Aart, Sjoerdtje Hak, Hans Verwoerd, Peter Eurlings, Liesbeth van Keulen, Stella van Acker, Internationale Sommerakademie Salzburg (Hubert Scheibl en Katrin Plavcak), Wackers Academie (masterclasses bij Sam Drukker en Luk van Driessche), Kunstacademie Haarlem (Pietsjanke Fokkema).
Tentoonstellingen
– Varik in Verf, groepsexpositie (2010)
– Recente prenten, groepspresentatie Grafisch Atelier Alkmaar (2015)
– Tekengroep Egmond exposeert, groepsexpositie (2015)
– De Dikke Toren van Varik, groepsexpositie (2018)
– Kunst10daagse Bergen 2022
– Jaarlijks op Open Monumentendag: groepspresentatie bij het Alkmaars Kunstcollectief
– Noordwest Ziekenhuis locatie Alkmaar: groepsexpo Alkmaars Kunstcollectief (dec 2024-mrt 2025)
Boekillustraties
– Jaap de Graaf, Meer dan 1000 jaar Witte Kerk in Heiloo (2018)
– Jaap de Graaf, Ter Coulster, kasteel en landgoed, domein van betekenis in Heiloo (2023)
Achtergrond Tekenen en schilderen doe ik in mijn vrije tijd. Aan de Universiteit van Amsterdam heb ik wiskunde gestudeerd, alwaar ik ook gepromoveerd ben. Aan mijn alma mater werk ik als docent en als onderwijsdirecteur van het College of Sciences.