Dijkoksel

Tot en met zondag 9 september 2018 hang ik in Varik, in een groepsexpositie gewijd aan de Oude of Dikke Toren van Varik. Onderstaand schilderij hangt er ook. Het schilderij is buiten geschilderd, maar is gebaseerd op een eerder gemaakte schets. Omwille van de compositie heb ik bij het opzetten soms meer mijn schets gevolgd dan de zich voor mij ontvouwende werkelijkheid, dat werkte goed uit. Voor mijn doen heb ik dit doek bedachtzaam geschilderd: heel rustig, stap voor stap. Ik ben benieuwd of je dat kan zien. Daarna heb ik in mijn atelier nog een en ander verbouwd. Het uiteindelijke resultaat valt te bewonderen op bovenvermelde tentoonstelling, die geopend is op alle zondagmiddagen tot en met 9 september, van 13-17 uur in de Oude School in Varik, naast de ingang van de Dikke Toren (ingang Kerkstraat). Ook geopend op zaterdag 8 september.

De oksel van de dijk (olieverf, 50 x 60 cm, verkocht)

De oksel van de dijk (olieverf, 50 x 60 cm, verkocht)

Cypressen

Op schildervakantie in Italië moest ik er een beetje inkomen. Het begin was moeizaam, pas op dag 3 was ik lekker aan het schilderen. Stiekem hoop ik dan dat het de volgende dag net zo goed (of beter) gaat. Helaas lukte dat van geen kanten: de volgende dag was vooral een gevecht tegen de verf en tegen mezelf. De vijfde en laatste dag ging het gelukkig weer beter. We zochten een schilderplekje in Torsoli, een gehuchtje om de hoek van onze vakantievilla Borgo Castagnoli. Naar beneden lopend vonden we een prachtig weggetje met cypressen, hun voeten in de bloeiende brem. Vanaf dat punt liep het gesmeerd. De compositie stond vlot. Het schilderij liet zich makkelijk opbouwen in toon en in kleur, schraal schilderend op een wit ondergrondje. De divisionistische kleurentechniek (de opdracht van deze schilderweek) zit er minder strak in dan in mijn schilderij van twee dagen eerder, maar toch zijn in de cypressen sporen van blauw en paars te bespeuren. Het meest tevreden ben ik met de schaduwen op de weg: die zijn geschilderd met de kleur van de weg vermengd met een beetje van de contrastkleur op de kleurencirkel (tip van Herman, volgens hem deden de Impressionisten dat zo). Het effect is dat het licht en schaduw van de weg bij elkaar horen, en dat is mij nog niet eerder zo goed gelukt.

Cypressen in de bloeiende brem (olieverf, 40 x 50 cm)

Cypressen in de bloeiende brem (olieverf, 40 x 50 cm)

Chianti

Deze junimaand was ik een week te schilderen in Italië. Samen met collega-schilder Els had ik een schildervakantie geboekt bij kunstschilder Herman Tjepkema. De reis ging naar de heuvels van Chianti ten zuiden van Florence. We verbleven in een luxe vakantiehuis, compleet met kok en zwembad. De omgeving: groen en bosrijk. Maandagochtend begon de cursus aan de hand van een uitgebreide instructie, compleet met lichtbeelden. De bedoeling was alle kleuren op het palet te zetten, om daarmee én in kleur én in toon te gaan schilderen. Dat is op zich al moeilijk genoeg, maar er was nog een extra opgave: de bedoeling was om in elk kleurvlak ook (een beetje) van de andere kleuren te schilderen – een bekende impressionistische/pointillistische truc om de kleurvlakken levendig te houden (en het schilderij minder saai). Dus tussen het groen ook een klein beetje rood, geel en blauw. De eerste dag ging ik compleet op mijn bek: kleurrijk waren mijn schilderijen wel, maar het lukte mij niet om de toon te beheersen. De tweede dag ging het gelukkig al beter. Hieronder is het schilderij van dag drie afgebeeld. Het is (op advies van Herman) geschilderd om een wit ondergrondje. De tonen heb ik weten te beheersen door heel schraal te werken. De lichte tonen zijn licht doordat er veel wit van de ondergrond doorheen straalt (het wit op mijn palet heb ik niet aangeraakt). Mede dankzij de pointillistische truc van Herman is het een levendig schilderij geworden; zie bijvoorbeeld op de roden en paarsen tussen de wijnranken.

Wijnvelden in Chianti (olieverf, 40 x 50 cm)

Wijnvelden in Chianti (olieverf, 40 x 50 cm)

Schetsontwerp

Voor de Dikke Toren van Varik heb ik flink wat schetsen gemaakt. Deze tekeningetjes, in maat variërend van 5 x 5 cm tot 8 x 10 cm, waren studiemateriaal, bedoeld om als schilderij uit te werken in het atelier of ter plekke, en plein air in Varik. Het was een van mijn medeschilders aldaar (Herman) die opmerkte dat deze schetsjes mooi genoeg waren om tentoon te stellen. Ik moest even aan dat idee wennen, maar uiteindelijk heb ik zijn suggestie opgevolgd. Een aantal van die kleine tekeningen heb ik uit mijn schetsboek gesneden, achter passepartouts gemonteerd en in wissellijstjes van 30 x 40 cm geplaatst. De schetsjes zijn deze zomer te zien in de aan de Dikke Toren gewijde expositie in Varik. Openingstijden: alle zondagmiddagen in augustus en de twee volgende zondagen in september 2018. Locatie: de Oude School, naast de ingang van de Dikke Toren (die dan ook geopend is).

Op de dijk staat een toren (gemengde techniek, 8 x 10 cm)

Op de dijk staat een toren (gemengde techniek, 8 x 10 cm)

Sexy kromming

Buiten schilderen is heerlijk: lekker met je neus in de wind, zittend of staand de ruimte van het landschap ervaren. Maar er zijn ook nadelen. Bijvoorbeeld dat je geen kader hebt. Of dat de realiteit voor je neus te dwingend is. Omdat ik regelmatig met mijn schildergroep in Varik schilder, en omdat we in 2018 zouden gaan exposeren, ben ik me gaan voorbereiden op het buitenschilderen. Het onderwerp was gegeven, dat was de Dikke of Oude Toren van Varik. Aan de hand van zelfgemaakte foto’s ben ik thuis aan het schetsen geslagen. Voor mij is de kunst daarbij de foto los te laten en op zoek te gaan naar een compositie, een ontwerp dat een bepaald gevoel in zich draagt: het gevoel van de dijk, van de rivier, van het landschap, van de ruimte. Onderstaande schets drukt voor mij veel dingen tegelijk uit: de diepte van de dijk, de kromming van de weg, de rivier die voorlangs stroomt. De ontwerpschets is nog steeds trouw aan de foto, maar bevat veel zaken die er in het echt helemaal niet zijn: het verkeersbord, het ritme van de bloemen tegen de helling van de dijk en niet te vergeten de sexy kromming van de weg.

De oksel van de dijk (gemengde techniek, 8 x 10 cm)

De oksel van de dijk (gemengde techniek, 8 x 10 cm)

Besuisd

Samen met vrienden was ik een lang weekend te schilderen in Varik, een dorpje aan de Waal tussen Culemborg en Tiel. Het doel was de Dikke Toren, want later dit jaar zouden we mee gaan doen aan een expositie over de Dikke of Oude Toren van Varik. Onderstaand schilderij is gemaakt naar een ter plekke gemaakte schets: onderaan de dijk staand ‘zag’ ik opeens de sequentie van boom, toren, huisjes, populieren, afrit en profiel van de dijk, een mooie beweging die afgerond wordt door de paaltjes onderaan de dijk. Vlak daarvoor had ik twee doeken van 50 x 60 cm verprutst door er te onbesuisd in te gaan met kleur. Vandaar dat ik bij dit schilderijtje het kleurenpalet zeer beperkt gehouden heb: cadmium donkergeel, gele oker, rauwe omber, zwart en wit op een rood gesausd ondergrondje. Die zwarte vlekken onder de populieren komen door het transport, die worden voor de expositie nog bijgewerkt, naast nog een paar kleine dingen. Maar verder ben ik prima tevreden: ondanks de  ‘besuisde’ (is geen bestaand woord, lees: bedachtzame) kleuren is het een vlot geschilderd schilderijtje.

Toren, huisjes en populieren (olieverf, 40 x 50 cm)

Toren, huisjes en populieren (olieverf, 40 x 50 cm)

Atlantic coast

Na een driedaags familiefeestje in Devon ben ik nog twee dagen gebleven om te tekenen. Het was kiezen tussen het landschappelijke binnenland (door de manshoge heggen onzichtbaar), de kneuterige dorpjes of de ruige kust. Erg toegankelijk was die kust niet: heel veel kliffen en maar weinig strand. De stranden die bereikbaar waren, waren nogal toeristisch. Het vinden van een fijne tekenplek was daardoor niet eenvoudig. Desalniettemin heb ik een paar hoge kliffen gevonden van waaraf het fijn tekenen was. Lekker met de neus in de wind, op een krukje met tekenblok, bamboepen, inkt, waterbeker en kwast. Vanuit de diepte het geluid van de op de rotsen slaande golven.

Duckpool Bay, north view (21 x 30 cm)

Duckpool Bay, north view (21 x 30 cm)

Clergy house

Mijn Engelse nicht vierde haar vijftigste verjaardag met een driedaags, groots feest. Het feest vond plaats begin juli op een buitenverblijf in het zuidwestelijke deel van Engeland, op de grens van Devon en Cornwall. Het was in een zogenaamde oude ‘Rectory’, een voormalige pastorie. Het hoofdgebouw was prachtig in oude stijl gelaten. Coach house en stables waren verbouwd tot gastenverblijven. Op het terrein stond een heuse oude town hall waarin zaterdagavond het eigenlijke feest was. De bloementuin was Engels mooi. Achter het huis een ommuurde moestuin met een weelde aan fruit. Een feest om te tekenen.

The Old Rectory, side view with golden BMW (21 x 30 cm)

The Old Rectory, side view with golden BMW (21 x 30 cm)

Hoftoer

Dankzij kunstenaar Bas van Nieuwburg had de Egmonder kunstmarkt opeens een nieuw evenement, de Hoever huis- en hoftoer: een grand tour langs markante Egmonder huizen, met rondleidingen, muziek en luxe verwenhapjes. Een aantal tekenaars en schilders kreeg ook toegang tot deze huizen, niet om te consumeren, maar om te produceren. Schilderen, dus. Zo gezegd, zo gedaan. Samen met Greetje heb ik een drietal huizen getekend. Het was stralend weer. Ondanks de drukte – het was een komen en gaan van mensen – hebben we best lekker gewerkt. Alleen was er door alle drukte op het eind geen ruimte voor een verkoopexpositie. Misschien volgend jaar?

B&B Herberg aan den Hoef, voorheen Pension Bult (bister, 30 x 40 cm)

B&B Herberg aan den Hoef, voorheen Pension Bult (bister, 30 x 40 cm)

Waallust

In mijn Amsterdamse tijd gingen we met een vaste club regelmatig naar Varik, om daar te schilderen. Ons vaste onderkomen is vakantiehuis Waallust, vlak onder de Dikke Toren en met een terras dat een prachtig uitzicht biedt op de Waal. In de onmiddellijke omgeving valt van alles te schilderen: de rivier, het pontje, de koeien met hun poten in het water, de dijk, het veerhuis, de molen, het achterland. En niet te vergeten, de Oude of Dikke Toren. Dit weekend hadden we een reünie. We hadden zelfs een opdracht, te weten het schilderen van de toren. Dat bood ons namelijk een kans om deze zomer deel te nemen aan een expositie over dat onderwerp. Inmiddels is de expositie een jaar uitgesteld, maar we hebben dit weekend allemaal flink zitten te zwoegen. Met mijn olieverfschilderijtjes kwam ik er niet uit, maar ik heb leuk zitten spelen met de pop can pen.

Varik, de dikke toren (bister, 30 x 40 cm)

Varik, de dikke toren (bister, 30 x 40 cm)