Tag: droge naald

Met een ets druk je zwarte inkt op wit papier. Daarmee grijstonen krijgen is dus een hele kunst. Spelen met plaattoon is een mogelijkheid, maar een druk is dan niet reproduceerbaar. In de klassieke etstechniek worden grijstonen verkregen met de aquatint-techniek: een bewerkelijk proces waarmee minuscuul kleine putjes in de plaat worden geëtst – als in een krantenfoto, zeg maar. Zelf dacht ik het eenvoudiger aan te pakken met schuurpapier: de plekken waar een grijstoon nodig is lichtjes opschuren. Op het plastic etsplaatje zagen de schuurplekken er grof en ongecontroleerd uit. Over het eindresultaat ben ik echter niet ontevreden.

model Toon, 21 x 30 cm (droge naald)

Bij het drukken wordt een etsplaatje eerst in-geinkt en daarna afgeslagen: de inkt die niet in de groeven zit is overtollig en wordt voorzichtig van de plaat geveegd. Toen ik een maand geleden het drukken weer oppakte, dacht ik te gemakkelijk over dat afslaan. Ik behandelde het als een technisch klusje: gewoon de inkt van de plaat halen – alleen in de groeven de inkt laten zitten. Het resultaat: steriele, kale drukken met weinig zwart als gevolg van het harde poetsen. De volgende stap was om eerst het model voorzichtig schoon te vegen en in de achtergrond wat meer inkt te laten staan. Dat was al beter, maar daardoor leek het model “wittig” en “uitgeknipt”. Deze week, bij het drukken van een nieuwe serie model-etsen kwam pas het diepere inzicht: de kunst is om overal een waas van inkt te laten staan – plaattoon heet dit. De mate van grijs kan variëren en alleen díe plekken die echt wit moeten zijn, worden schoon gepoetst. In de onderstaande ets is dat redelijk gelukt – het lichaam van het model bevat hier en daar wat plaattoon.

model Marieke, 21 x 30 cm (droge naald)

Een kras met een hardstalen naald op een etsplaatje levert behalve een groef ook een braam op. Bij het drukken gaat de inkt niet alleen in de groef zitten, maar blijft bij het afslaan ook áchter de braam haken. Dat geeft de wazige, fluweelzachte lijnen die droge naald etsen zo mooi maken. Bij elke drukgang wordt de kenmerkende braam steeds iets verder platgedrukt. Daardoor wordt elke volgende druk minder mooi. Die kwetsbaarheid maakt een droge naald ets eigenlijk nóg mooier.

model Chantal, 21 x 30 cm (droge naald)

Het modeltekenenseizoen is weer begonnen. Vóór de zomer was ik bezig met modelschilderen in olie, maar daar is het voor mijn gevoel nog niet koud genoeg voor. Daarom bedacht ik wat anders: model(sch)etsen in droge naald. Traditioneel gaat dat in koper- of zinkplaatjes, maar het kan ook in plastic of zelfs in karton. Gebroeders Winter verkopen 0.3mm pvc op A4-formaat (presentatievoorbladen). Kosten: 17 euro voor een pak van 100 vel. Op zo’n plastic vel kun je met een hardstalen krasnaald “tekenen”. Om tijdens het werk te kunnen zien wat er al staat, had ik met tape het pvc op een ondergrond van zwart papier bevestigd (tip van Greetje). Opbrengst van één modeltekensessie: acht of negen bekraste plastic velletjes waarop nog niet veel te zien is. Die “plaatjes” heb ik een paar dagen later afgedrukt in het Grafisch Atelier Alkmaar. Het drukken was weer even wennen: papier invochten, pers afstellen, in-inkten, afslaan, drukken. Vooral het afslaan is tricky: voor dat je het weet, haal je weer te veel inkt van het plaatje af. Maar de eerste resultaten zijn bemoedigend.

Model Dione, 21 x 30 cm (droge naald)